JAWA S-554  6 daagse         

Jawa S-554 in 6 daagse uitvoering van Bram Hartman.  
motortype 2 cilinder 2 takt, luchtgekoeld door rijwind, 360 graden krukas.
cilinderinhoud 344 cc
compressieverhouding 1 : 8,5
boring x slag 58 x 65 mm
maximum vermogen ca. 19 pk  bij 4750 tpm.
maximum koppel  
topsnelheid ca. 100 km/uur
electrische installatie 6 Volt, dynamo, accu, claxon, verlichting voor en achter, remlicht
ontsteking accu, bobine
startsysteem separate kickstarter
koppeling 5 platen, 3 spiraalveren, in olie
versnellingen 4
overbrenging Prim.ketting1:1,62   sec.ketting 1:3,07 1.versn.1:3,60  2.versn. 1:2,22  3.versn. 1:1,41  4.versn. 1:1
frame enkelvoudig wiegframe
vering voor telescoop, olie gedempt
vering achter swingarm met oliegedempte veerelementen
remmen voor trommel 
remmen achter trommel 
bandenmaat
voor: 3,00 x 21"    achter: 3,50 x 19"    Enduro type
L x B x H 2100 x 720 x 1150 mm
gewicht leeg 150 kg
tankinhoud 15 liter
prijs in Nederland  
bijzonderheden 6- daagse uitvoering, type  S-554, bouwjaar  omstreeks 1958,  prim.ketting type duplex, aluminium cylinders met ingeperste nikkelstaal bussen.
   
Hallo Rob,
 
    Toen ik dit Perak zesdaagse blok vond, besloot ik een complete zesdaagse Perak 350 te bouwen.
Maar ik moest wel meer details weten over alle aanpassingen voor de zesdaagse uitvoering.
Zoals je weet gebruikten de Tjechen in die tijd heel veel onderdelen van standaard produktie machines voor de sportmotoren, maar er zijn specifieke wedstrijd aanpassingen geweest.
Ik heb bij velen navraag gedaan en via via tot in Tjechië toe, waar die aluminium cylinders dan wel van waren. Ook internet geprobeerd en op beurzen nagevraagd bij Jawa deskundigen.
Ook heb ik de Jawaclub nl. en die in Zweden benaderd, helaas kon niemand mij vertellen over die 350 cc cylinders, laat staan iets over het bestaan van een gehele 350 Perak twin zesdaagse machine. Wel over de 250 ééncylinder, maar van een twin uitvoering wist niemand iets.
Toen vond ik enige platen van een 2005 kalender van Jawa. En daar zag ik ineens een 350 twin zesdaagse met voor mij bekende cylinders. En ook nog een wegracer  Voor mij was het nu wel duidelijk, er is wel degelijk een twin zesdaagse uitvoering geweest. Trouwens, in de koelribben van mijn cylinders zaten nog de gaatjes, bestemd voor de verzegeling vóór de wedstrijd.
Maar helaas, veel meer dan dat heb ik niet kunnen vinden. Wel vond ik nog in Motor-Revue, een Duitstalig Tjechies motorsport blad enige fotootjes van een Bulgaarse rijder J. Toplodalski op zo'n  Jawa 350 Perak twin in de zesdaagse van 1955 in Tjechië.
Het Tjechische team reed toen trouwens al op 250 en 350 Jawa's met swingarm achtervering.Het Tjechische team won deze zesdaagse, evenals die van 1952, (Bad Aussee in Oostenrijk)  waar volgens de kalender foto die 350 Perak heeft meegedaan.
    Duidelijk is wel, dat deze uitvoering niet in grote antallen en vele jaren is ingezet in de internationale motorsport. Wel de swingarm types vanaf 1955 in zowel 250 ééncylinder als 350 twin uitvoering, waarbij in ca 1958 de 360 graden krukas is toegepast in zowel de motocross als ook de enduro.
    Mijn Perak heeft dus aluminium cylinders en zuigers met zeer grote spoelpoorten. Vrijwel net zo groot als in de S-554.
De overbreng verhoudingen en de ketting wielen zijn gelijk aan de standaard Perak. Ik hoorde, dat voor de 250 ééncylinder, waarmee het nederlandse team vaak heeft gereden, soms alleen een kleiner vóórtandwiel werd toegepast.
    Overige enduro aanpassingen heb ik zelf gemaakt, zoals de stenenvanger voor de koplamp, reserve stuurhandles, dubbele bekabeling, 3 bobines en 3 condensatoren, zitje op het achterspatbord, beschermbeugels onder het carter. De carburateur is een 26mm en met de sproeiers heb ik geëxperimenteerd, tot de motor fijn liep en koud en warm goed wilde starten.
    De banden zijn 19 inch trial banden (3.00 breed), vrijwel niet meer te vinden!  3.25 moet er eigenlijk op, maar niet gevonden.
De uitlaatbochten en hitteschilden zijn nagemaakt van de foto door Tubex uitlaten in Wehl.
Verder heb ik de genoemde verzegeling d.m.v. loodjes weer aangebracht.
Afgelopen zondag (april 2006) heeft de Perak het prima gedaan in een Enduro voor klassiekers. Hij liep fantastisch fijn en gaf geen enkel probleem. En dat kon lang niet iedere deelnemer zeggen. Wel kreeg ik erg veel waardering voor de rijders in de jaren 50, die toen beduidend harder door het terrein stoven, want de vering is op ongebaande wegen wel erg minimaal.
 
    Over het vermogen van deze uitvoering is weinig te zeggen, maar is wellicht 15 pk. Ook de 250 uitvoering had toen ca 4 pk meer dan de standaard Perak.
    De S-554 heeft al veel meer specifieke zesdaagse onderdelen.
Het blok is een 360 graden twin (gelijkloper), carburateur is 28 mm met sproeier 133. De overbreng verhouding voor elke versnelling zijn anders dan van de standaard motor, het voorste kettingwiel heeft 13 tanden i.p.v. 16.
Aluminium cylinders met grote in en uitlaat kanalen, zuigers met erg grote spoelpoorten. In de krukas zijn de balansgaten dichtgemaakt.
Verder zijn specifiek zesdaagse onderdelen de spatborden, koplamp, zadel, rempedaal, voetsteunen en natuurlijk het 21 inch voorwiel. De rest is gewoon standaard. En ook hier weer 3 bobines en 3 condensatoren, hoewel er maar één stel contactpunten gebruikt wordt, bougies ontsteken gelijktijdig.
Het blok levert 19 pk.
    Specifieke wedstrijd successen heb ik nog niet bij de hand, probeer die nog wel te vinden.   
 
   Rob, ik realiseer me dat het weinig echte gegevens oplevert, maar het is niet anders. Wellicht kun je via de website nog vragen of er meer bekend is bij iemand.
Documentatie over de Perak in de vorm van een handboek heb ik al helemaal niet kunnen vinden, wel vond ik een Zweeds handboek voor de militaire uitvoering van de S-554.  Ik hoop dat je hier toch nog iets mee kunt, als ik meer vind, dan hoor je dat. 
        m.vr.gr. Bram Hartman
Hallo Rob,
    Soms moet de hobby even wachten, omdat er ook nog andere dringende zaken zijn. Maar nu kan ik je toch de foto's  van de Jawa S-554 Zesdaagse sturen voor jullie website. Op enkele details na is de motor klaar, hij loopt eindelijk goed en doet stiekum of het een Triumph is (trillen).
    Ik heb nogal wat problemen gehad om hem goed te laten lopen. Starten en lage toeren was perfect, maar bij hogere toeren begon hij steeds te viertakten. Eerst in de ontsteking gezocht want de carburateur en instellingen waren exact volgens het Zweedse handboek (1965) voor de militaire versie. Maar in de ontsteking was niets te vinden en toen een andere carburateur (Jikov 2928 met sproeier 133) besteld in Finland. Helaas hetzelfde.
Toen herinnnerde ik mij een website waarop een Jawa handboek stond afgedrukt voor de 353 en 354 met erg veel gegevens maar ook een hoofdstuk over de specificaties en instellingen van de 553 en 554 (1962).  En hierin werd een carburateur genoemd Jikov 2926SBD met sproeier 98.
    Uiteidelijk een reeks sproeiers (M4) gevonden voor deze 26mm carburateur en daarmee loopt hij prima. Toen ook nog een reeks sproeiers(M6) gevonden voor de 2928 carburateur en met een sproeier van 115 i.p.v. 133 loopt hij ook prima.
    Maar een verklaring voor deze grote verschillen heb ik nog niet kunnen vinden. Wellicht zijn er toch wezenlijke verschillen tussen het militaire blok en het zesdaagse blok. En ik weet niet welk blok ik nu heb.
Ook zijn er van 1956 tot 1965 diverse streepnummers geweest van type 554, vanaf /01 tot en met /05, waarbij deze laatste zeer waarschijnlijk de militaire is.
Maar binnenkort ga ik eens een wat langere rit maken om hem wat in te rijden en uit te testen.
Maar vreemd blijft het. En mocht je iemand weten die hier iets meer over kan vertellen, dan houd ik me aanbevolen!
    Voorlopig ga ik genieten van deze in mijn ogen prachtige motor. Er zit eeen krachtig geluid in en hij voelt lekker fel aan.
En ik moet de km. teller weer open maken, want de schaalverdeling is losgetrild. Dat wordt dan loctite.
Zo komt er vast nog wel meer voor de dag, maar het is nog lang geen voorjaar.
            Rob, tot ziens en de hartelijke groeten,   Bram Hartman

 

TERUG NAAR INDEX