"OLIEKALENDER"
Op deze pagina trachten we wat meer info te verstrekken over de betekenissen van de vele symbolen die worden gebruikt voor diverse oliesoorten.
Het lastige is dat in verschillende landen verschillende aanduidingen worden gebruikt voor dezelfde eigenschappen. Niet iedere olie is geschikt voor de Jawa. Dus raadpleeg altijd uw instructie boekje voor de juiste olie voor uw Jawa.
Een vergelijkend schema vanuit het verleden met het heden is niet van toepassing, daar JAWA vroeger gegrafiteerde olie voorschreef, dus de samenstellingen zijn in de loop der tijden dermate gewijzigd (millieu,enz.) dat dit niet te doen is. Eenvoudiger is dat alle 2-tact motoren tot een bepaald jaar minerale olie gebruiken, dan komt het type wat half om half mag mengen (634) en daarna de synthetische olie vanaf de 638 types. Iedereen kan in zijn boekje/handleiding wel lezen welk merk en type olie is voorgeschreven, meestal keuze uit 4/5 merken. Dus raadpleeg altijd uw instructie boekje voor de juiste soort 2 tact olie voor uw Jawa. 

Voor de 2e wereldoorlog liet het materiaal qua kwaliteit te wensen over bij het produceren van motoren. Dit werd ondervangen door overmatig smeren van alle mogelijke punten met speciale olie, voor JAWA "Gegrafiteerde Jawa tweetact olie". Na de 2e W.O. werd met name door gebrek aan de juiste grondstoffen, alsmede onder dwang van de Communistische Russische Overheersing, welke de Jawa-Fabriek opdroeg motoren te leveren in ruil voor andere grondstoffen
erts en steenkool (dus geen geld of deviezen.). Dit belemmerde de productie ontwikkelingen op een nadelige wijze, daar er geen geld was om verdere vooruitgang te bespoedigen. Men moest steeds de eindjes aan elkaar knopen, men wilde wel, maar was dus lange tijd niet mogelijk.  
In die jaren was ook de kwaliteit van olie + benzine niet vergelijkbaar met hetgeen in het westen verkrijgbaar was.  
In de begin jaren na W.O. 2 was in Nederland ook die spec.gegrafiteerde Jawa olie verkrijgbaar, maar voldeed natuurlijk helemaal niet onder de omstandigheden van het westen, betere wegen, sneller rijden, meer slijtage en ongemak voor zulke low-budget motoren. 
Men zocht het dus in de minerale 2-tact olie,  daarna in de half synthetische en later de synthetische olie. Maar in het westen werden allerlei dopes aan olie en benzine toegevoegd en dat had weer een negatieve uitwerking op 't blok. Lagers, zuigers, cylinders en keeringen waren meestal de zwakke schakels in het geheel, krukassen niet te vergeten waar op de draaipunten vocht kwam, welke weer de lagers aantast. De Jawa blokken zijn ook heel lang uitgerust geweest met een smeernippel vooraan om de krukas te smeren.
Synthetische olie is sterker, geeft minder wrijving, de koude start gaat beter, minder mechanish lawaai en thermisch stabieler.  Synthetische olie is te mengen met half synthetische of minerale olie. Ze komen uit dezelfde familie de zgn.paraffische koolwaterstoffen.(Maar let op indien NIET voorgeschreven, dan ook niet mengen met minerale olie voor uw 2-tact. Mengen met andere merken kan uitsluitend indien deze dezelfde viscositeit bezitten.
 
De dikte van motorolie is een belangrijke waarde en wordt aangegeven door het begrip " viscositeit ". Olie met lage viscositeit is dun, met een hoge viscositeit is dik. Viscositeit van olie is zéér afhankelijk van temperatuur. Bij lage temperatuur is de viscositeit te herkennen aan een getal met daarachter de letter W, de meest gebruikte zijn :  SAE   0W    5W-30   10W-40   15W , 20 W. Bij hogere temperatuur is de viscositeit te herkennen aan een getal :  SAE 30    SAE 40    SAE 50.  Doordat motorolie - viscositeit (meestal) bij lage en hoge viscositeit is vastgelegd worden er combinaties verkregen: SAE 5W - 30     10W40     15W - 40    20W50. In het algemeen geldt hoe hoger het SAE nr., hoe hoger de viscositeit is.  
Ten tijde van het ontwerp van klassieke motoren was de multigrade olie nog niet voorhanden en werd er olie gebruikt zonder additieven, 's -zomers SAE 50. 's- winters SAE 20. In de praktijk is de singlegrade olie geschikt voor smering van kogellagers en rollagers. 
KOOP altijd een GOEDE OLIE, verkeerd bezuinigen op de prijs van een liter olie betaal je gegarandeerd terug in vervroegde revisie. 
Afgewerkte olie NOOIT met blote handen verversen, altijd Handschoenen, is zwaar kanker verwekkend.

Na een tiental jaren is mij gebleken, + dat ondanks alle publicaties op onze gerespecteerde http://www.jawa.nl/ site vanaf het verschijnen op internet enkele jaren geleden, nog steeds grote onwetendheid bestaat mbt. :

WELKE 2-TACT OLIE + in welke verhouding behoort bij mijn JAWA / CZ

Men kan de te gebruiken 2-Tact Olie in 3 gedeelten specificeren, n.l. :

A. Vanaf 1946 t/m 1978 gebruik MINERALE 2-TACT OLIE
B. Vanaf 1979 t/m 1983 gebruik 1/2 Mineraal,1/2 Synthetisch
C. Vanaf 1984 t/m 1997 gebruik Synthetische 2-TACT OLIE

" MENGVERHOUDINGEN " = 1 Liter 2-tact olie op .... ltr. benzine

U dient altijd volgens de voorschriften uit uw Handleiding/Instruktie of berijders Boekje te handelen.Onderverdeling is ook hier weer mogelijk:

A. Vanaf 1946 voor diverse types een aantal jaren 1 : 20 + 1 : 25
B. Vanaf 1954 voor diverse types een aantal jaren 1 : 25
C. Vanaf 1973 beginnende bij Type 634 t/m 1979 1 : 40
D. Vanaf 1980 altijd een mengverhouding t/m ' 97 1 : 40		                    
Het bovenstaande geldt niet voor uitzonderingen op de regel, bijvoorbeeld met zijspan rijden, of onder bijzondere weg of weersomstandigheden, dan dient de mengverhouding te worden aangepast, bij zwaardere belasting veroorzaakt meer warmte, dus meer slijtage indien men niet de mengverhouding aanpast, dus meer 2-tact olie bijvoegen.OLIE SMEERT/KOELT!

ADVISEER ALTIJD CASTROL MINERAAL, HALF om HALF of SYNTHETISCH te mengen, nooit anders, daar dit de beste OLIE voor uw Jawa/Cz is.
[Uiteraard staat het U vrij om elk ander soort olie te gebruiken ]

Uitzonderingen zijn de Jawa/Cz motoren,d ie zijn uitgerust met een OLIEPOMP , deze verzorgen dmv. fabrieks-afstelling direct de mengverhouding
die noodzakelijk is voor uw type. Deze PAL-POMPEN vergen wel enig onderhoud. Vanaf de produktie van de nieuwere 638 blokken, werd gebruik gemaakt van een "MIKUNI OLIE-POMP", deze zijn kwalitatief beter.
Voor CZ heet dit "POSILUBE".

ADVISEER : " MENG uw brandstof zelf " per 10 liter in jerrycan b.v. juiste hoeveelheid olie, benzine EURO 95 even schudden.

TANK N O O I T 2-tact benzine bij een pompstation. Deze heeft een mengverhouding van 1 : 50/60 geschikt voor moderne brommers/scooters, N I E T
voor uw Jawa / Cz. (= aan de pomp altijd synthetische olie !!)

ANDERE soorten benzine bevatten schadelijke DOPES die uw keerringen, pakkingen, rubbers aantasten met alle gevolgen van dien.

TANK NOOIT LOOD HOUDENDE BENZINE , uw Jawa/Cz heeft toch geen KLEPPEN en is ook geen 4-tact motor. Heeft dus helemaal geen lood nodig.

Bij aankoop van uw 2-tact olie, moet U gericht naar de juiste olie vragen, dus niet iets aan laten smeren door verkopers die iets willen verdienen aan U, zonder dat men U op de nadelige gevolgen wijst !

GEACHTE JAWA RIJDERS op de types 638 t/m 644 : 
U heeft allemaal een type 638 blok met of zonder bepaalde aanpassingen:
In 1e INSTANTIE W E E S op uw H O E D E, daar in uw boekje en op de tanksticker staat vermeld dat U voor uw 638-Blok uw benzine zou kunnen mengen met CASTROL TTS in een MENGVERHOUDING van 1 : 40, dat is P R I M A !! C A S T R O L  T T S is een volledige 1 0 0 % SYNTHETISCHE 2-TACT OLIE,welke voor uw blok is voorgeschreven !!  M A A R op dezelfde TANKSTICKER en in uw boekje staat dat U kunt mengen met CASTROL S T T in een mengverhouding van 1 : 40 ?? ECHTER C A S T R O L  S T T is een M I N E R A L E 2 - T A C T O L I E ,welke A B S O L U U T NIET GESCHIKT is voor uw 638 blok! In de praktijk wordt dan ook gekonstateerd,dat heel veel 638 blokken de geest geven, door het gebruik van Castrol STT, in de eerste plaats
zuigers-zuigerveren-zuigers-cylinders, dus van "klemmer" tot de welbekende "VASTLOPER", vervolgens vernielde krukas lagers, keeringen enz. 
D O E  U W  V O O R D E E L met het bovenstaande voordat U overkomt wat al velen onder U is overkomen !

CASTROL TTS  ( TweeTact Synthetisch) olie wordt vanaf heden, CASTROL POWER RS 2T. Staat ook op de flacon, replaces TTS.

De jawaloog.
Licht anderen in over het bovenstaande, wanneer U verneemt dat zij een afwijkende mengverhouding enz. toepassen.

WENST U méér informatie,dat is geheel vrijblijvend
mogelijk. Mail jawaloog@jawa.nl 

                                      " IN  DE  OLIE "

A L G E M E E N  O N D E R W E R P  V O O R  A L L E S  W A T  G E S M E E R D  W O R D T  

Nogmaals uw aandacht voor het onderwerp “OLIE”  na lezing van een artikel in Autoweek, welk niet
Iederéén onder ogen krijgt en zou kunnen lezen of via andere kanalen of media op de hoogte is. 

 

  In 1e instantie gaat het hier om olie voor het smeren van 4-tact motoren 
 Wijzigingen per November 2004 door Europese (ACEA) 
 Auto Fabrikanten wgs. Verscherpte eisen mbt. de EU Emmissienormen. 

Dus welk type olie voor welk type 4-tact motor de juiste is in vergelijking met de opgave van de Fabrikant in de aan U verstrekte Handleidingc.q. Onderhouds Boekje voor November 2004.

 

Men hanteert nieuwe Codes A1/B1 – A3/B3 – A3/B4 – A5/B5 – C.1 – C2 – C3  waar het op neer komt is, dat U  A L T IJ D  de juiste voorgeschreven waarde in uw boekje aanhoudt , dus wanneer de fabrikant 10W-40 voorschrijft  N O O I T  meer dan 1 SAE waarde naar boven of naar onder bijvult !!! 

·              Nu zult U opmerken wat heeft het bovenstaande nu met een 2-TACT MOTOR te maken ?   Tten eerste, degene die te maken hebben m.synthetische 2-tact olie, deze bevat “dopes” welke eventueel schadelijke kunnen zijn. Deze dopes kunnen bij een 2-tact sludge veroorzaken, dus  klonteren van de 2-tact olie, welke bedoelt is om te smeren maar deze funktie niet meer kan uitoefenen. Dus met alle gevolgen van dien, klemmers, vastlopers, defecte lagers. 

Daarbij komt het voor dat men in Jawa / Cz motoren van oudere bouwjaren synthetische 2-tact

Olie mengt ? ?  Dit is tegenstrijdig aan de voorschriften van deze motoren.Deze motoren dienen

altijd gemengd te worden met  “M I N E R A L E” – 2-tact olie. Laat U niet verleiden, daar deze

synthetische olie uw keerringen aantast.

 

Minerale Olie is een basisolie welke voor gebruik geschikt wordt gemaakt met dopes.  Synthethische Olie is gemaakt van een basisolie, waarvan de moleculen een geheel ander structuur hebben. Beter bestand tegen zware belastingen, blijft stabieler. Wordt in de nieuwere types van  de Jawa Motoren gebruikt v.a. type 638 blok. 

 

Weliswaar is deze olie duurder maar voor deze blokken zéér geschikt, echter NOOIT de aangegeven menging’s verhouding welke de fabrikant voorschrijft  zomaar wijzigen, schrale smering = Vastlopers! 

 

De  jawaloog.

 

API FC (vroeger TSC-3)  vereist voor krachtige 2-tact motoren met een cylinder inhoud van 20 cc. t/m  500 cc.
JASO FS  classificatie voor lage rookvorming. CASTROL gebruikt voor de Super TT de aanduiding "JASO FB"
API American Petroleum Institute, maakt onderscheid tussen benzinemotoren en dieselmotoren. Benzine wordt aangeduid met S, Diesel wordt aangeduid met C. Met de 2e letter wordt het kwaliteits niveau aangegeven, met enkele uitzonderingen geldt, hoe hoger in het alfabet hoe hoger de kwaliteit. Momenteel is API SJ de hoogste kwaliteit voor Benzine motoren. Veel gebruikte kwaliteiten zijn SG + SJ voor benzine motoren.
ACEA  Association des Construkteurs Europeens d' Automobile, benzine motoren worden aangeduid als A
CCM

classificatie (Committee of Common Market automobile Constructors. Deze is in 1977 vervangen door ACEA )
MIL  classificatie (Military Specification.)
SAE

Voor motoren die onder lichte omstandigheden werken. De enige toegevoegde dopes zijn een stolpuntverlagend en een anti schuimmiddel. 
SB

Voor motoren die onder lichte bedrijfsomstandigheden werken, waarbij alleen minimale bescherming tegen       slijtage, oxydatie en lagercorrosie noodzakelijk is.
SC

Olie met dopes tegen slijtage, roestvorming, lager corossie en sludgevorming bij hoge en lage temperatuur. Aanbevolen door Amerikaanse fabrikanten voor blokken van 1968 tot 1971
SG Olie voor benzinemotoren tot 1990,geschikt v. turbo
SH

Olie voor moderne benzinemotoren, zeer sterk brandstof besparend.
 

De API TC  JADO FC aanduiding wordt gegeven op 100 %  Synthetische olie.
   
 
GULF FAST TRAC geschikt voor Jawa's waar synthetische2-tact olie is voorgescheven. 

Versnelling's bak olie zonder dopes, ook geschikt voor CARDAN aandrijving : SINGLE GRADE OLIE SAE  90  te verkrijgen bij de; 
Firma Sun - Oil    Sunoco
Ingberthoeveweg           4,
2630  Aartselaar  te België.
Tel .: 0032- 3 - 458.12.30
Fax.: 0032 -3 - 458.14.78

FIRMA MILLER OILS kan 800 verschillende oliën aanbieden vanaf 1887 voor alle klassieke auto's en motoren. TELEFOON: 076 - 5811318

INDEX PAGINA JAWA.NL  SMEERSCHEMAS VOOR JAWA